مقدمه
کارآفرینان و استارتاپهای امروزی برای جذب سرمایه کسبوکار خود از روش جدیدی با نام تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ – Crowdfunding) استفاده می کنند.
این روش به دلیل دو ویژگی جذابی که دارد، باعث شده تا استارتاپها و شرکتهای در حال رشد برای محقق کردن ایدههای خود از روش تامین مالی جمعی استفاده کنند؛ روشی که هم برای مدیران شرکتها و همچنین سرمایهگذاران میتواند بسیار سودمند باشد. دو ویژگی جالب این روش به شرح زیر است:
- امکان سرمایهگذاری تعداد زیادی از افراد با سرمایه کم
- امکان سرمایهگذاری تنها از طریق اینترنت و پلتفرمهای آنلاین
در ادامه نگاه عمیقتری به این موضوع، ویژگیها و انواع آن میاندازیم.
تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ چیست و چطور کار میکند؟
همانطور که گفتیم روش تامین مالی جمعی روشی است که کسبوکارهای در حال رشد از آن برای جذب سرمایه استفاده میکنند. در این روش به جای اینکه تنها چند سرمایهگذار با سرمایه بزرگ روی شرکت سرمایهگذاری کنند. همه افراد فارغ از میزان سرمایهای که دارند میتوانند با روش کرادفاندینگ اقدام به سرمایهگذاری کرده و از مزایایی که دارد بهرهمند شوند. به عبارتی دیگر استارتاپ برای اینکه سرمایه مورد نظر خود را تامین کند، بهجای روی آوردن به شرکتهای سرمایهگذاری، از مشارکتکنندگان با سرمایه کم استفاده میکند.
تامین مالی جمعی در واقع یک سکو یا پلتفرم است که هرکسی که ایده جدیدی در ذهن دارد میتواند از آن استفاده کرده و هر فرد با کمترین سرمایه و پول میتواند در این ایده شریک شود. پلتفرمهای تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ وبسایتهایی هستند که در واقع ارتباط بین کارآفرین و گروه سرمایهگذاران را فراهم میکند. سرمایهگذاران از طریق این وبسایتها میتوانند روی شرکت موردنظر خود با امنیت کامل و مقدار دلخواه سرمایهگذاری کنند. پلتفرم هم از این طریق مقداری کارمزد برای خود در نظر میگیرد.
اصطلاحی در این زمینه وجود دارد که به آن “همه یا هیچ” (all-or-nothing) میگویند و بسیاری از وبسایتهایی که در این حوزه فعال هستند از این روش استفاده میکنند. این اصطلاح به این معنی است که اگر کسبوکار از این طریق بتواند در بازه زمانی مشخص، میزان سرمایه مشخصی را جذب کند میتواند از سرمایه دریافت شده استفاده کند؛ در غیر این صورت سرمایهگذاران سرمایه خود را پس میگیرند. اما موضوع همینجا تمام نمیشود، تامین مالی جمعی انواع مختلفی هم دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
انواع مختلف تامین مالی جمعی
تقریبا تمام شرکتها میتوانند برای جذب سرمایه خود از کرادفاندینگ استفاده کنند. اما نکته در اینجاست که این روش برای کسبوکار میتواند چالشبرانگیز هم باشد. کارآفرین نیاز دارد تا به تمام سرمایهگذاران اطمینان دهد تا سرمایهگذاری آنها سودمند خواهد بود و از این طریق سرمایهگذاران به شرکت و محصول و یا خدماتی که ارایه میکند به طور کامل اعتماد کنند. بهطور کلی ما میتوانیم چهار نوع مختلف از تامین مالی جمعی را در نظر بگیریم که کارآفرین بسته به شرایط خود میتواند یکی از آنها را مورد استفاده قرار دهد.
اهدا: تامین مالی مبتنی بر اهدا روشی است که مشارکتکنندگان در قبال سرمایهای که به شرکت و یا شخص مورد نظر میدهند، انتظار بازگشت چیزی ندارند و هدف سرمایهگذاران صرفا حمایت از آن شرکت و یا شخص است.
بدهی: در این روش، سرمایهای که مشارکتکنندگان در اختیار شرکت قرار میدهند، یک وام تلقی شده و انتظار بازپرداخت بدهی شرکت همراه با سود آن را دارند. در واقع این وام از نوع همتا به همتا تلقی شده و یک نوع کرادفاندیگ محسوب میشود.
پاداش: در روش تامین مالی جمعی مبتنی بر پاداش، مشارکتکنندگان بهازای سرمایهای که در اختیار قرار میدهند، پاداش دریافت میکنند. این پاداش دریافتی بسته به مقدار سرمایهای که داده شده است میتواند به مقادیر متفاوتی باشد؛ بنابراین هرچقدر میزان سرمایه داده شده توسط سرمایهگذاران بیشتر باشد، سرمایهگذار پاداش بیشتری هم دریافت خواهد کرد. نوع پاداش هم میتواند محصول و یا خدمات خاصی باشد.
سهام: گروهی از شرکتهایی که از کرادفاندینگ برای جذب سرمایه استفاده میکنند، به سرمایهگذاران اجازه نمیدهند تا بخشی از سهام شرکت را دریافت کنند. اما در این روش، سرمایهگذاران میتوانند بهازای سرمایهای که در اختیار شرکت در حال رشد قرار میدهند، سهامدار بخشی از شرکت شوند.
مطلب مشابه: املاک و مستغلات چیست و چگونه در آن سرمایهگذاری کنیم؟
تامین مالی جمعی چه مزایایی برای سرمایهگذار دارد؟
سرمایهگذاران با استفاده از روش تامین مالی جمعی به ویژگیهایی دست پیدا میکنند که شاید در روشهای دیگر موجود نباشد. به طور مثال در این روش، سرمایهگذاران امکان سرمایهگذاری در محیطی را دارند که ریسک کمی هم در آن متحمل میشوند. سرمایهگذاری در بازارهای مالی ریسک بسیار بالایی دارد و از آنجایی که این روش جدا از بازار مالی فعالیت میکند. بنابراین سرمایهگذاران دیگر نیازی نیست تا نگران تاثیرات اقتصادی و بازار سهام روی سرمایهگذاریشان باشند.
مزیت بعدی کرادفاندینگ یا تامین مالی جمعی سهولت در مشارکت در آن است. سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری از این روش تنها نیاز دارند تا وارد پلتفرم مورد نظر شده و بهراحتی بهصورت آنلاین سرمایهگذاری کنند. از مزایای دیگر این روش این است که سرمایهگذاران میتوانند از طریق روش مبتنی بر سهام، با سرمایهگذاری روی چند یا کسبوکار و استارتاپ، سهامدار همه آنها شوند. این موضوع باعث میشود تا سرمایهگذار سبد سرمایهگذاری خود را گسترش داده و متنوع کند و از این طریق حتی میزان موفقیت خود را افزایش داده و ریسک خود را به حداقل برساند.
سخن پایانی
تامین مالی جمعی یا کاردفاندینگ روش جدیدی است که امروزه بسیاری از کسبوکارهای در حال توسعه برای تامین سرمایه شرکت خود از آن استفاده میکنند. این روش با ویژگیهایی که دارد باعث شده تا از یک طرف جذب سرمایه توسط کارآفرین سادهتر شود و از طرفی دیگر سرمایهگذاران با سرمایه کم هم بتوانند در ایده و کسبوکاری جدید مشارکت کنند. در این مقاله به طور کامل در مورد تامین مالی جمعی، انواع و نحوه عملکرد آن توضیح دادیم؛ به نظر شما این روش چقدر میتواند برای کارآفرین و سرمایهگذاران ثمربخش باشد؟


